بررسی جامعه شناختی الگوی اسلامی پیشرفت بر اساس آموزه های قرآن با تاکید بر کنش های اجتماعی

انسان فطرتاً به پیشرفت گرایش دارد و پیشرفت‌های بشری در طول دوره‌های گذشته این نکته را اثبات کرده است. همپای پیشرفت‌طلبی انسان‌ها، جوامع و در حیطۀ وسیع‌تری، تمدن‌ها همواره خواهان پیشرفت بوده و هستند؛ ازاین‌رو دغدغه نخبگان و دانشمندان در طول تاریخ پربرگ‌وبار بشری، چیستی پیشرفت، عوامل و موانع آن و دستیابی به راه‌های میان‌بری بوده است که بر سرعت پیشرفت آنان بیفزاید.
پیشرفت‌محوری یکی از مهم‌ترین عناصری است که ماندگاری دین مبین اسلام را رقم زده است. از یک سو قرآن کریم در آیات گوناگون خود سویه‌های متنوع و جامعی از عوامل و موانع پیشرفت را مطرح کرده و از سوی دیگر گسترش شگرف اسلام در طول چند دهۀ آغازین آن و در چند سده نخست آن، در عمل اثبات کرده دینی پیشرفت‌گراست.